Τα πλευρικά διόδια δε θα περάσουν! Τα σχέδιά τους και οι κινητοποιήσεις μας

«Ξαφνικά» ξανατέθηκε θέμα πλευρικών διοδίων στην Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας. Όχι τόσο ξαφνικά βέβαια αφού το σχέδιο ποτέ δεν είχε εγκαταλειφθεί, αλλά τώρα, με τη συζήτηση στη βουλή της τροποποίησης της σύμβασης για τους αυτοκινητοδρόμους, το θέμα ξεπάγωσε και τα σχέδια προχωρούν για υλοποίηση.

Από τη μεγάλη συγκέντρωση της Κυριακής 8 Δεκεμβρίου 2013 στα Διόδια Αφιδνών

Το πρόβλημα

Κατεβαίνοντας την Εθνική προς Πειραιά, υπάρχουν σήμερα μετωπικά διόδια στις Αφίδνες. Στους αμέσως επόμενους κόμβους, στο Άγιο Στέφανο και τη Βαρυμπόμπη, σχεδιάζουν να εγκαταστήσουν πλευρικά διόδια. Έτσι κάποιος κάτοικος της περιοχής, από τις Αφίδνες μέχρι τον κόμβο Καλυφτάκη (αφού η είσοδος στην ΕΟ είναι κλειστή και  στο ύψος της Νέας Κηφισιάς, στην κάθοδο τουλάχιστον), για να εισέλθει στην Εθνική θα πρέπει είτε να πληρώσει διόδια, είτε να χρησιμοποιήσει  το τοπικό οδικό δίκτυο και να βγεί στην Εθνική από τον κόμβο Καλυφτάκη. Ένα τεράστιο ποτάμι οχημάτων θα φρακάρει στους δρόμους της περιοχής μας, δημιουργώντας κυκλοφοριακό έμφραγμα, μόλυνση, θόρυβο, σπατάλη καυσίμων και χρόνου, ατυχήματα και εκνευρισμό. Γυρνάμε πίσω πολλές δεκαετίες, σε εποχές που δεν υπήρχαν εθνικές οδοί. Το σχέδιο είναι να γίνουν ιδιωτικές οι εθνικές οδοί, για τους λίγους και όχι για όλους, ενώ ο λαός, φυλακισμένος στα σπίτια του (που κι αυτά θέλουν να πάρουν με την απελευθέρωση των πλειστηριασμών), θα στριμώχνεται στις τριτοκοσμικές κυκλοφοριακές συνθήκες που θα δημιουργηθούν.

Ερωτήματα και απαντήσεις

Με ποια δικαιολογία μπαίνουν νέα διόδια;

Τα διόδια μπαίνουν για τη χρηματοδότηση της Ιονίας οδού (ο Δυτικός άξονας της χώρας). Με μια παγκόσμια πρωτοτυπία, η κυβέρνηση του 2007 υπέγραψε σύμβαση που προβλέπει χρηματοδότηση της νέας εθνικής οδού, που ΘΑ κατασκευαστεί, μεταξύ άλλων με νέα διόδια σε άλλο δρόμο που έχει ήδη κατασκευαστεί, και μάλιστα του οποίου το κόστος έχει ήδη αποπληρωθεί μέσω των υπαρχόντων διοδίων στο 5πλάσιο.

Γιατί ξεπάγωσε τώρα το θέμα;

Η κυβέρνηση προωθεί για ψήφιση στη βουλή τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης προς τους εργολάβους (Μπόμπολας κλπ). Και ενώ η αρχική σύμβαση προέβλεπε χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, από τον εργολάβο (με ίδιους πόρους και μέσω δανεισμού του από τις τράπεζες), και από το κράτος μέσω διοδίων, με την τροποποίηση είναι πλέον το κράτος (οι πολίτες λέμε εμείς μέσω διοδίων) που εγγυάται τη χρηματοδότηση και για το τμήμα του εργολάβου. Η σύμβαση είναι σκανδαλώδης. Τα έργα έχουν σταματήσει από το 2011, ο εργολάβος έχει παραβιάσει τη σύμβαση, αλλά ζητάει και αποζημιώσεις 57,5 εκ. για την απώλεια εσόδων από τη μη καταβολή διοδίων στους 2 κόμβους μέχρι τα μέσα του 2013. Και η κυβέρνηση το αποδέχεται! Στη νέα σύμβαση τα νέα πλευρικά διόδια διατηρούνται, ενώ ήδη έχουν κυκλοφορήσει τα σχέδια για την κατασκευή των 2 κόμβων (που αν περάσουν, θα είναι μόνο η αρχή).

Έχουν το δικαίωμα να βάζουν διόδια σε αστικές περιοχές;

Σύμφωνα με υπάρχοντες νόμους, διόδια επιτρέπονται σε αυτοκινητόδρομους που συνδέουν πολεοδομικά συγκροτήματα. Η σύμβαση όμως του 2007 (που επικυρώθηκε με νόμο) προβλέπει διόδια μέσα στον πολεοδομικό ιστό της πόλης, σε αντίθεση με τους προηγούμενους νόμους.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις;

Ολόκληρη η υπερτοπική – διαμπερής κίνηση από τα βόρεια προς τα νότια, από το Μαραθώνα, Νέα Μάκρη, Γραμματικό, Διόνυσο αλλά και βορειότερα των Αφιδνών (Ωρωπό, Χαλκίδα κλπ), θα κατευθυνθεί στο άξονα Θησέως – Ελ. Βενιζέλου – Κηφισίας και Τατοϊου. Οι κάθετοι άξονες Πάρνηθος (στην Εκάλη), Αγ. Σαράντα (Ν. Ερυθραία) και Χαρ. Τρικούπη – Ελαιών – Ιλισσίων (Ν. Κηφισιά) θα πήξουν επίσης. Μιλάμε για δρόμους με μεγάλη κίνηση ήδη, για περιοχές κατοικίας, με σχολεία κλπ. Το ασφυκτικό μποτιλιάρισμα που θα δημιουργηθεί, το θέλουν, ώστε να εκβιάσουν τους κατοίκους να πληρώνουν τελικά διόδια.

Υπάρχουν εναλλακτικές διαδρομές για τους κατοίκους;

Παράπλευροι δρόμοι με τις προδιαγραφές που απαιτούνται δεν υπάρχουν, ενώ ότι υπάρχει, μετά βίας καλύπτει τις ανάγκες τοπικής κυκλοφορίας. Στο τμήμα Βαρυμπόμπη – Καλυφτάκη μάλιστα, οι υπάρχοντες παράπλευροι δρόμοι είναι πλάτους 6 μέτρων, δεν μπορούν να διαπλατυνθούν λόγω του ότι δεν υπάρχει χώρος, και μάλιστα διακόπτονται, οδηγώντας (πχ. ο κλάδος ανόδου) στην Τατοΐου. Σύμφωνα με διαδημοτική μελέτη του 2010 των σημερινών δήμων Κηφισιάς και Διονύσου, στις ώρες αιχμής 1.200 αυτοκίνητα ανά ώρα μπαίνουν από τον τον κόμβο του Αγ. Στεφάνου και 1.500 από Βαρυμπόμπη. Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε από τις κυβερνησεις για το πως θα χωρέσουν αυτά στην Κηφισίας.

Αν κατασκευαστούν παράπλευροι δρόμοι είμαστε εντάξει;

Όχι! Οι δρόμοι είναι στοιχειώδης υποχρέωση του κράτους προς τους πολίτες του και πρέπει να είναι δωρεάν στη χρήση για όλους. Η επιβολή διοδίων σε αστικές περιοχές είναι ακόμα πιο προκλητική. Η ανυπαρξία εναλλακτικών λύσεων προς την εθνική, και η αδυναμία κατασκευής τους, είναι απλώς ένα επί πλέον τεχνοκρατικό επιχείρημα, και δεν μπορεί να γίνεται αυτό σημαία όσων αντιστέκονται. Το κύριο είναι η ανάπτυξη του κινήματος κατά των πλευρικών διοδίων (και όχι μόνο), γιατί μόνο τα κινήματα μπορούν να εγγυηθούν τα λαϊκά συμφέροντα απέναντι σε μια εξουσία που στηρίζει τους εργολάβους της διαπλοκής. Και τα κινήματα χρειάζονται ξεκάθαρους στόχους - οδηγούς και όχι τεχνοκρατικές διεκδικήσεις. Ένα καθαρό όχι σε νέα διόδια και στις αυξήσεις στα υπάρχοντα είναι αυτό που μπορεί να ενώσει τις διάφορες περιοχές στον ίδιο αγώνα, ενώ οι τεχνοκρατικές προσεγγίσεις τον διασπούν και τον κάνουν ευάλωτο σε πιθανές τεχνικές μικροπαρεμβάσεις της κυβέρνησης, που δε θα λύνουν το πρόβλημα αλλά θα κερδίσουν επικοινωνιακά το παιχνίδι.

Και αυξήσεις υπαρχόντων διοδίων!

Ταυτόχρονα με την κατασκευή νέων, προωθείται και η αύξηση των υπαρχόντων διοδίων! Στις Αφίδνες για παράδειγμα, το τίμημα γίνεται από 2,10 σε 3,35 (Αύξηση 59,52%)!

Η συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο

Ο δήμαρχος Ν. Χιωτάκης, όπως και οι άλλοι δήμαρχοι της περιοχής, έβαλε το θέμα για συζήτηση στο ΔΣ την Τετάρτη 4/12. Αναφέρθηκε στις υπάρχουσες αποφάσεις του 2009 (της Κηφισιάς), αλλά και του 2011 (του Καλλικρατικού Δήμου Κηφισιάς – Ν. Ερυθραίας – Εκάλης) που ψηφίστηκε μετά από τοποθέτηση του ζητήματος από την Επιτροπή Αγώνα Κηφισιάς (δείτε τη σχετικό θέμα εδώ). Ανέλυσε τις τεχνικές πλευρές του ζητήματος και πρότεινε ψήφισμα (που τελικά εγκρίθηκε) και συμμετοχή του δήμου σε κινητοποίηση σε συνεργασία με μαζικούς φορείς και τους Δήμους Διονύσου και Ωρωπού, στα διόδια των Αφιδνών την Κυριακή 8/12.

Από τη Δημοτική Κίνηση ΑΝΑΣΑ, ο κος Κανακάκης ανέδειξε το θέμα των συμβάσεων. Η χρηματοδότηση σύμφωνα με την αρχική σύμβαση (Σουφλιά), θα γινόταν από το ΕΣΠΑ, το δημόσιο μέσω διοδίων, τον εργολάβο και τις τράπεζες. Τα έργα σταμάτησαν και έρχεται τώρα το υπουργείο με τροποποίηση - σκάνδαλο. Αποδέχεται ότι ευθύνεται γιατί δεν τήρησε υποσχέσεις και πληρώνει όλες τις ποινικές ρήτρες με μελέτες του 2007, ενώ η τροποποίηση για τα επόμενα 33 χρόνια είναι με συνθήκες του σήμερα. Το πρόβλημα το είχαν οι εργολάβοι γιατί οι τράπεζες δεν τους δάνειζαν.Το Ελληνικό δημόσιο δε ζήτησε το λόγο που δεν έγιναν τα έργα, αλλά αντίθετα επωμίστηκε όλη την ευθύνη. Θα πληρώσουμε ποινικές ρήτρες περίπου 680 εκ. Υπάρχει και χρηματοδοτικό κενό 1,2 δις, συν μια παράταση ακόμα 3 χρόνια που τους δίνουν, ίσως και μεγαλύτερη.

Από τη Λαϊκή Συσπείρωση ο κος Σφαντός είπε πως τα χρήματα που προέρχονται από την υπερφορολόγηση του λαού κατευθύνονται στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους. Είναι προκλητική η ενίσχυσή τους με 1,15 δις και με τη δυνατότητα που τους δίνεται να αυξάνουν τις τιμές των διοδίων. Η ουσία δεν είναι θέμα τεχνικό, είναι ότι ο λαός δεν μπορεί να πληρώνει για πράγματα που του ανήκουν, αφού τα έχει πολλές φορές πληρώσει. Το σκεπτικό του ψηφίσματος του δημάρχου δεν είναι σωστό. Πρέπει να είναι ότι ο λαός δεν μπορεί να πληρώνει άλλο αυτού του είδους την ανάπτυξη. Ο δήμος έχει επίσης ευθύνη για το ότι δεν προβάλλει το αίτημα να καταργηθούν όλα τα διόδια οπουδήποτε. 

Στη συνεδρίαση παρενέβησαν εκπρόσωποι του Συλλόγου «Κηφισός» καθώς και της Επιτροπής Αγώνα Κηφισιάς. 

Παρέμβαση της Επιτροπής Αγώνα Κηφισιάς:

Ο Νίκος Κωνσταντίνου, εκ μέρους της Επιτροπής Αγώνα Κηφισιάς, στην παρέμβασή του είπε:

"Η σύμβαση αυτή παραχωρεί γη και ύδωρ στους εργολάβους. Τα στοιχεία υπάρχουν σε πάμπολλα site ή εφημερίδες, για το πόσα λεφτά δίνονται από το Ελ. Δημόσιο, το ΕΣΠΑ και τους πολίτες για τη χρηματοδότηση των έργων. Οι εργολάβοι δεν βάζουν φράγκο. 2,5 χρόνια που έχουν σταματήσει τα έργα παίρνουν τα διόδια, χωρίς κανείς να τους ζητάει τίποτα, οι ποινικές ρήτρες δεν ενεργοποιούνται από το Ελ. δημόσιο. Ενώ οι ίδιοι είχαν υποχρέωση να βρουν χρηματοδότηση, και όχι το δημόσιο. Αυτοί έχουν παραβιάσει τη σύμβαση, και έρχονται τώρα και τους δίνουν τα πάντα, για να σώσουν τι, το MEGA; Και οι πολίτες να φυλακίζονται μέσα στα σπίτια τους, σε όλες τις περιοχές.

Εμείς λέμε ότι η βάση του ψηφίσματος που έρχεται σήμερα στο ΔΣ είναι πίσω από το προηγούμενο, είναι σε εντελώς λάθος βάση, προσπαθεί να πιαστεί από νομικά ζητήματα. Αυτή είναι μια πλευρά που πρέπει να την εκμεταλλευτεί ο Δήμος, να κάνει ότι σχετίζεται με τη νομική αντιμετώπιση του θέματος, αλλά δεν είναι το κύριο. Το κύριο είναι ότι τα διόδια δεν θα γίνουν με οποιοδήποτε δυναμικό ή νόμιμο τρόπο. Αυτό έλεγε το προηγούμενο ψήφισμα του ΔΣ. Ότι με δυναμικούς τρόπους θα εμποδίσουμε να μπουν διόδια στην περιοχή μας. 

Και δεν καταλαβαίνω και ένα πνεύμα τοπικιστικό, ότι μας ενδιαφέρει η αυλή μας, λες και δεν υπάρχουν Κηφισιώτες που πάνε να δούν τους γονείς τους στην επαρχία, δε μας ενδιαφέρει ότι για να πας στη Θεσσαλονίκη σήμερα θέλεις 42 Ευρώ και πάει στα 55, έχουν πάει στην ανώτατη δυνατή τιμή ανά χλμ. πριν φτιάξουν τα έργα. Τια θα γίνει αν φτάσουν στο μέσον της περιόδου παραχώρησης; Δε μας ενδιαφέρει αν τα διόδια στις Αφίδνες θα πάνε από 2,10 στα 3,40, και τα διόδια στην Ελευσίνα από 3,10 θα πάνε 4,40; 

Εμείς λέμε ότι οι δρόμοι πρέπει να είναι ελεύθεροι, είναι δημόσιο αγαθό, έχουν πληρωθεί, με στοιχεία, πάνα από 5 φορές από τους πολίτες και δεν μπορούν να υπάρξουν και άλλα διόδια. Πρέπει να καταργηθούν όλα τα διόδια και οι δρόμοι να είναι ελεύθεροι. Και δεν μπορεί κανένας Μπόμπολας να εκμεταλλεύεται τη δική μας τσέπη και των εργαζομένων που πάνε κάθε μέρα στη δουλειά τους."  

Το ψήφισμα του δημάρχου ψηφίστηκε τελικά ομόφωνα μειοψηφούντος του κου Σφαντού της Λαϊκής Συσπείρωσης, ο οποίος και κατέθεσε ψήφισμα που καταψηφίστηκε από την πλειοψηφία, με 4 ψήφους υπέρ (Σφαντός, Κανακάκης, Κοσμά, Μουστάκη), 3 λευκά και 2 παρών.

Δείτε το τελικό ψήφισμα εδώ, καθώς και ολόκληρη τη συνεδρίαση του ΔΣ από το Local WebTV του site του δήμου, εδώ.

Η κινητοποίηση της Κυριακής στα διόδια

Ήταν από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις στα συγκεκριμένα διόδια, αν και ο χρόνος της προετοιμασίας της ήταν εξαιρετικά μικρός. Συμμετείχαν οι Δήμοι Κηφισιάς, Ωρωπού, Διονύσου και Χαλκιδαίων, δεκάδες μαζικοί φορείς (ανάμεσά τους και η Επιτροπή Αγώνα Κηφισιάς), δημοτικές παρατάξεις και οργανώσεις, εκπρόσωποι της εκκλησίας κλπ. Τα αυτοκίνητα περνούσαν ελεύθερα κορνάροντας σαν μια ένδειξη υποστήριξης στην κινητοποίηση. Ήταν η αρχή…

Πάρτε μια ιδέα από το μέγεθος της κινητοποίησης παρακάτω: