Τα επίσημα μνημόνια που τελείωσαν, τα ανεπίσημα που έρχονται για να μείνουν, τα μέτρα που παραμένουν, οι εξαγγελίες της εξαπάτησης, οι προοπτικές

Εν όψει της νέας χρονιάς, ας δούμε μέσα από επίσημα στοιχεία τον απολογισμό των μνημονίων, μια ιστορία πρωτοφανούς "αποτυχίας" ως προς τους προβεβλημένους στόχους (επιτυχίας όμως στους ανομολόγητους), χωρίς πολλά λόγια, σε γραφήματα. Γιατί μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις.

Τα επίσημα μνημόνια τελείωσαν, αλλά τα μέτρα (750 νόμοι) παραμένουν. Τα ανεπίσημα μνημόνια  («ενισχυμένη εποπτεία» τα ονομάζουν τώρα) έρχονται, για να μείνουν μέχρι το 2060 τουλάχιστον.

Όλα τα γραφήματα είναι από επίσημες πηγές (Eurostat, ΕΛΣΤΑΤ, ΟΑΕΔ, Τράπεζα Ελλάδος, Υπουργείο Οικονομικών), σε επεξεργασία από το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ. Δημοσιεύτηκαν στη μορφή αυτή, στις εξής εκθέσεις του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ:

Ετήσια έκθεση 2018 ΙΝΕ ΓΣΕΕ - η Ελληνική Οικονομία και η απασχόληση

Ενδιάμεση έκθεση 2018 ΙΝΕ ΓΣΕΕ - η Ελληνική Οικονομία και η απασχόληση
Ο συνοπτικός σχολιασμός είναι δικός μας.

Δείτε τα γραφήματα σε καλύτερη ανάλυση με κλικ επάνω τους.

Τα «επίσημα» μνημόνια σε γραφήματα

ΑΕΠ

Η τεράστια πτώση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), δείχνει το μέγεθος της καταστροφής που επέφεραν τα μνημόνια στην Ελληνική οικονομία. Αν αυτό λέγεται «διάσωση», μπορεί κάποιος να μας δείξει κάποια "μη διάσωση" κάπου, που ήταν χειρότερη; Η μεγαλύτερη μείωση ΑΕΠ από το καιρό της μεγάλης ύφεσης το 1930, είχε ομολογήσει ο Σαμαράς σε επίσημη ομιλία του.  

Η πραγματική κατρακύλα του ΑΕΠ (συνεχής γραμμή παρακάτω) και η (υπεραισιόδοξη) υποθετική ανάκαμψη με 2% κατά μέσο όρο (διακεκομμένη), δείχνει ότι το ΑΕΠ πρόκειται να ξαναφτάσει στα επίπεδα του 2007 το σωτήριο έτος 2032! Με ανάκαμψη 1,5% (υπολογισμοί του Eurogroup), θα περιμένουμε μέχρι το 2042, μια ολόκληρη γενιά μετά το 1ο μνημόνιο! 

Χρέος

Αν ήταν, όπως ισχυρίστηκαν, το χρέος το κριτήριό τους, και όχι η διάσωση των Γερμανικών και Γαλλικών τραπεζών που κερδοσκοπούσαν μέχρι τότε αγοράζοντας Ελληνικά ομόλογα με υψηλές αποδόσεις, η εξασφάλιση της αποπληρωμής του χρέους αλλά και το χτύπημα της εργασίας και των κατακτήσεων της, τότε το «πρόγραμμα» ήταν η απόλυτη αποτυχία: Το χρέος από 127% το 2010, είναι σήμερα 180% του ΑΕΠ. Και όχι μόνο επειδή μειώθηκε το ΑΕΠ. Γιατί και σε απόλυτες τιμές, παρά το «κούρεμα» του 2012 (κούρεμα των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, ας υπενθυμίσουμε), το χρέος αυξήθηκε από 298 δις σε 344 σήμερα: 

Διάσωση;

Μας έδωσαν χρήματα για να μας σώσουν άραγε; Μας δάνεισαν με τόκο (δε μας τα χάρισαν), για να τα πάρουν πίσω: Πήραμε από μνημονιακά δάνεια 288,7 δις και πληρώσαμε, για αποπληρωμή χρέους 336,2 δις, δηλ. 47,5 δις παραπάνω. Χρειάστηκε να καταστραφεί η χώρα και λαός γι’ αυτή τη «διάσωση».

Οι κοινωνικές επιπτώσεις - 1: Ανεργία

Πάνω από το ¼ του πληθυσμού βρέθηκε άνεργο το 2013, το 1/5 είναι και σήμερα. Ακόμα και με το νέο ορισμό της ανεργίας (με οδηγία της ΕΕ), που τον βρίσκουμε στη μεθοδολογία μέτρησης της ΕΛΣΤΑΤ: «Τα ερευνώμενα άτομα καλούνται να απαντήσουν κατά πόσον έχουν εργαστεί (έστω και μια ώρα) στη διάρκεια μιας συγκεκριμένης περιόδου 7 ημερών». Με πρόβλεψη 10% μείωση ανεργίας ετησίως, θα φτάναμε στην ανεργία του 2008 το 2030, ενώ με 5% το 2040! Αλλά αν μέχρι σήμερα, με τις πιο ευνοϊκές συνθήκες (μεγάλη αύξηση τουρισμού, μικρό κόστος πετρελαίου), είχαμε τέτοια αναιμική μείωση, τι θα έχουμε από το 2019 (με αύξηση πετρελαίου και τουριστικό ανταγωνισμό από την Τουρκία λόγω υποτίμησης); 

Τα ποιοτικά στοιχεία της ανεργίας είναι ακόμα χειρότερα. Δείτε το μεγάλο ποσοστό υποαπασχολούμενων:

"Οι τρεις αυτές κατηγορίες, οι αποθαρρυμένοι άνεργοι, το λοιπό εν δυνάμει πρόσθετο εργατικό δυναμικό και οι ακούσια υποαπασχολούμενοι, αποτελούν τμήμα εργαζομένων οι οποίοι επιθυμούν να εργαστούν με πλήρη απασχόληση για τον υπάρχοντα μισθό, αλλά δεν μπορούν, και συνεπώς βιώνουν την κατάστασή τους ως καθεστώς (μερικής ή ολικής) ανεργίας, ανεξάρτητα από το εάν καταγράφονται ως άνεργοι από τις επίσημες στατιστικές", αναφέρει η έρευνα του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ. Ενώ η μεταβολή του ποσοστού της ανεργίας που προκύπτει από τις 3 αυτές κατηγορίες είναι 2,32 + 0,47 + 5,03 = 7,82% παραπάνω από το ποσοστό που καταγράφουν οι επίσημες στατιστικές.

Την ίδια στιγμή, μικρό μόνο ποσοστό των ανέργων παίρνει επίδομα ανεργίας:

Οι κοινωνικές επιπτώσεις - 2: Μισθοί

Δείτε πως εξελίχθηκαν οι μισθοί στην Ελλάδα, συγκριτικά μάλιστα με άλλες χώρες που πέρασαν από μνημόνια. Μόνον η Ελλάδα (σε κίτρινο παρακάτω) έχει σωρευτικά αρνητική μεταβολή μισθών, και μάλιστα τεράστια:

Δείτε όμως και τη διαφορά ανάμεσα στην παραγωγικότητα και την εξέλιξη του κόστους εργασίας. Με παραγωγικότητα σχεδόν σταθερή, οι μισθοί έπεσαν στο 75%. Ποιος είναι άραγε αυτός που κέρδισε;

Η σύγκριση ανάμεσα στην πραγματική αγοραστική δύναμη των κατώτατων μισθών, φέρνει την Ελλάδα ανάμεσα στις χειρότερες χώρες παγκοσμίως, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Γερμανικού ινστιτούτου οικονομικών και κοινωνικών ερευνών WSI.

Οι κοινωνικές επιπτώσεις - 3: Κόκκινα δάνεια

Η έκρηξη των κόκκινων δανείων όλων των ειδών, δείχνει σε συντριπτικό βαθμό πραγματική αδυναμία αποπληρωμής, δε δείχνει «μπαταχτσήδες». Η αντιμετώπιση; Πλειστηριασμοί, που μετά την κατάργηση του νόμου Κατσέλη το Μάρτιο του 2019 (αφού δόθηκε δίμηνη παράταση), θα γίνουν τσουνάμι.

Οι κοινωνικές επιπτώσεις - 4: Φτώχεια!

Η Ελλάδα της φτώχειας, χωρίς άλλα σχόλια:

Φτώχεια που θα συνεχιστεί μέχρι το 2060, και θα μεγαλώσει συγκριτικά με άλλες χώρες με παρεμφερές επίπεδο ανάπτυξης.

Η «ελάφρυνση» του χρέους δεν ήρθε ποτέ

Η κατά γράμμα εφαρμογή των μνημονίων από 4 διαφορετικές κυβερνήσεις, θα είχε τάχα ως έπαθλο την ελάφρυνση του χρέους, έτσι μας είπαν. Τώρα, μετά το φιάσκο της συμφωνίας για το χρέος, ξέρουμε ποια ήταν η ελάφρυνση:

«Οι Ελληνικές αρχές επαναβεβαιώνουν την ανεπιφύλακτη δέσμευσή τους να εκπληρώσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές πλήρως και εγκαίρως» (μνημόνιο 3, 2015). Ταυτόχρονα, ματωμένα πρωτογενή πλεονάσματα (διαρκής λιτότητα δηλαδή) που δεν επιτρέπουν την ανάκαμψη, καμία ρήτρα ανάπτυξης (την οποία διαφήμιζαν δεόντως), ασφυκτική εποπτεία (διαρκές μνημόνιο μέχρι το 2060 τουλάχιστον), περαιτέρω ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας,  και τέλος αναβολές και επιμηκύνσεις δανείων μέχρι το 2080, υποθηκεύοντας το μέλλον 2 ακόμα γενεών.

Δείτε αναλυτική κριτική για την τελική συμφωνία για το χρέος εδώ

"Εξαγγελίες" στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης

Απέναντι σ’ αυτήν την ζοφερή προοπτική, τι αντιτάσσουν, όσοι αποδέχτηκαν και στήριξαν τα μνημόνια τόσα χρόνια; Εξαγγελίες! Διαγκωνίζονται για το ποιος θα εξαπατήσει τον Ελληνικό λαό καλύτερα, και εξαγγέλλουν ασπιρίνες ενώ αποδέχονται το μείζον: Ολόκληρο το σώμα των 750 μνημονιακών νόμων, τη συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής της λιτότητας των αιματηρών πλεονασμάτων, την παραμονή σε Ευρωζώνη και ΕΕ με τη συνακόλουθη αποδοχή και όλων των αντιλαϊκών πολιτικών τους, την υλοποίηση όλων των επιταγών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ ενάντια στα συμφέροντα του λαού και του τόπου, το ολοκληρωτικό ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, και την παραπέρα συνθλιβή των λαϊκών στρωμάτων. Ας δούμε τι μας τάζουν...

Παραθέτουμε παρακάτω, μία προς μία τις εξαγγελίες - προεκλογικά «προγράμματα» των Τσίπρα και Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, με δικά μας σχόλια για τον καθένα χωριστά, καθώς και την πραγματικότητα την οποία αποκρύπτουν:

Κλικ στην εικόνα για ανοίξει το φύλλο εργασίας

Ο προϋπολογισμός του 2019

Κατατέθηκε λοιπόν τελικά, αφού βέβαια πήρε έγκριση από το Eurogroup (μάλλον επειδή "τελείωσαν" τα μνημόνια), και ψηφίστηκε ο προϋπολογισμός του 2019. Έτσι, για τη σύγκριση με μια ματιά με το 2018, τα έξοδα για μισθούς και συντάξεις μειώνονται (παρά τη μη περικοπή των παλαιών συντάξεων, όπως περικόπηκαν οι νέες), με μόνη "θετική" αύξηση εξόδων μια πολύ μικρότερη αύξηση στις παροχές του ΟΑΕΔ, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές αυξάνονται. Το δε υπερπλεόνασμα εκμηδενίζεται, μαζί του και η δυνατότητα για "κοινωνικό μέρισμα" του χρόνου. Τα υπέρογκα πλεονάσματα του 3,5% στα οποία έχουν δεσμευτεί, 6,9 δις για το 2019 που τα πετυχαίνουν με υπερφορολόγηση και περικοπές (μεταξύ των οποίων και του προϋπολογισμού των δημόσιων επενδύσεων), ήδη αγκομαχούν να τα πετύχουν, παρ' όλη την εξοντωτική λιτότητα που συνεχίζουν.

Συμπεράσματα και προοπτικές για το λαϊκό κίνημα

Τα αποτελέσματα αλλά και τα κίνητρα της πολιτικής των μνημονίων, είναι πλέον φανερά σε όλους. Σύμφωνα με το συμπέρασμα της έκθεσης του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ:

Η εκτίμησή μας είναι ότι η οικονομική, η κοινωνική και η πολιτική αστάθεια θα συνεχίζεται όσο θα εφαρμόζεται η αδιέξοδη οικονομική πολιτική της δημοσιονομικής λιτότητας και της υποβάθμισης της εργασίας  ....  Το αφήγημα της εξωστρεφούς ανάπτυξης καλλιεργεί μόνο ψευδαισθήσεις στον βαθμό που δεν δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την παραγωγική και θεσμική αναδόμηση της οικονομίας και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.

Η προοπτική της χώρας στα πλαίσια της πολιτικής που υποστήριξαν όλες οι μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις (είτε κυβέρνησαν είτε όχι) αλλά και οι οικονομικά ισχυροί (ΣΕΒ, τράπεζες κλπ), είναι μία: Οι 750 νόμοι που θεσμοθέτησαν τη μνημονιακή περίοδο θα παραμείνουν με επιδοματικά ίσως φτιασιδώματα. Απόλυτη εξάρτηση - σύμπλευση με ιδιοτελείς Ευρω-διεθνείς μηχανισμούς και πολυεθνικές, πλήρης κατάργηση των εργατικών και λαϊκών κατακτήσεων και ελευθεριών (ό,τι από αυτά έχουν απομείνει), επιτροπία και μνημόνια μέχρι το 2060, μετατροπή της χώρας σε αποικία φτηνού εργατικού δυναμικού, περαιτέρω υποτίμηση της εργασίας, εξαθλίωση εργαζομένων και ανέργων, εξαφάνιση μικρομεσαίων σε όφελος των πολυεθνικών, μετανάστευση της νεολαίας στο εξωτερικό (και γήρανση της χώρας), ξεπούλημα όσο - όσο της δημόσιας περιουσίας, εκποίηση πρώτης κατοικίας δανειοληπτών και μετατροπή τους σε ενοικιαστές, έλεγχος και της ιδιωτικής οικονομίας από τα funds μέσω των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων. Ταυτόχρονα, μετατροπή της χώρας σε απέραντη ΝΑΤΟϊκή βάση, αποδοχή επιζήμιων για τα συμφέροντα του λαού και του τόπου πολιτικών, και μαζί επικίνδυνων για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. 

Είναι πια φανερό ότι η μνημονιακή επταετία θα κρατήσει μέχρι το 2060 το λιγότερο. Η πορεία αυτή μοιάζει αναπόφευκτη, αν δεν αλλάξει το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναζητείται η λύση. Μετά την άρση κάθε αυταπάτης, είτε ότι: 

• μπορεί «εύκολα» να ανατραπεί αυτή η πολιτική, με κόλπα, επικοινωνιακές τακτικές, προπαγάνδα και ανάθεση του καθήκοντος αυτού στους οποιουσδήποτε, είτε ότι 
• αυτή η πολιτική μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση έστω με κόστος, 

ήρθε πλέον η ώρα για το λαϊκό κίνημα, με τις ταξικές, κοινωνικές και πολιτικές του οργανώσεις, το τμήμα της διανόησης που συμπαρατάσσεται μαζί του, καθώς και με κάθε ενεργό ή εν δυνάμει ενεργό σκεπτόμενο πολίτη που έχει καταλάβει:

• Να αποκαλύψει το μέλλον που μας επιφυλάσσουν αυτές οι πολιτικές, σε όσους ακόμα δε θέλουν ή δεν μπορούν να το δουν. 
• Να οικοδομήσει όρους για το χτίσιμο αξιόπιστης εναλλακτικής πρότασης σε όφελος του λαού και του τόπου, σε όλα τα επίπεδα: Στην ποιότητα του λαϊκού και εργατικού κινήματος (μαζικότητα, οργάνωση, πολιτικοποίηση), στην πολιτική δράση, στον ιδεολογικό - αξιακό τομέα με καταπολέμηση των νεοφιλελεύθερων και απολογητικών του συστήματος ιδεολογημάτων που προσπαθούν να συσκοτίσουν την αλήθεια, με αλλαγή συνειδήσεων και των πραγματικών συσχετισμών, με μαζικούς αγώνες αλλά και σοβαρή (όχι επιφανειακή & συνθηματολογική) συζήτηση των πραγματικών προβλημάτων. 
• Να αναλάβουμε, ο καθένας από μας, το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί, σ’ αυτήν την πορεία. 

Η πολιτική αυτή δεν πρόκειται να οδηγήσει σε σοβαρή ανάκαμψη τις επόμενες δεκαετίες, παρά τις όποιες εναλλαγές στην κυβερνητική διαχείριση. Είναι αλήθεια ότι κάθε (μετα)μνημονιακή μέρα που περνάει δυσκολεύει τη διέξοδο, αφού η χώρα δένεται ακόμα πιο σφιχτά στα δεσμά της εξάρτησης και της εξαθλίωσης, αλλά και όσο ο λαός συμβιβάζεται ακόμα με την ιδέα ότι όλα αυτά είναι μονόδρομος. Ωστόσο, η απόλυτη δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά ολόκληρου του πολιτικού συστήματος και της οικονομικής ελίτ που στήριξε την αντιλαϊκή πολιτική, δυσαρμονία που δεν πρόκειται να λυθεί εύκολα, είναι η βάση πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί μια πολιτική ανατροπής.

Τα αποτελέσματα της δράσης του καθένα κρίνονται σε τελευταία ανάλυση στην πολιτική. Η έκβαση λοιπόν της μάχης θα κριθεί στην πολιτική δυνατότητα των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων του λαϊκού κινήματος, να οικοδομήσουν μια ιστορικά επαρκή και αξιόπιστη εναλλακτική φιλολαϊκή πρόταση σε όλα τα επίπεδα, πρόταση όχι μόνο στόχων αλλά και δρόμου, να κερδίσουν το νου και τις καρδιές των εργαζομένων και των ανέργων, να τους οδηγήσουν σε ενωτικές και συντεταγμένες μάχες που θα αφήνουν μόνιμες καταχτήσεις στην ποιότητα του λαϊκού κινήματος (και όχι μόνο επικοινωνιακού τύπου), να διαμορφωθούν και οι ίδιες μέσα από αυτή την πορεία σφυρηλατώντας και τη δική τους ποιότητα, την ενότητα στη δράση και τον ουσιαστικό διάλογο πάνω στις διαφορές. 

Εμείς πάντως στην Επιτροπή Αγώνα Κηφισιάς, θα συνεχίσουμε να παίζουμε το ρόλο του πυροκροτητή συνειδήσεων, της υπεράσπισης των λαϊκών ανθρώπων, του αγωνιστικού και ενωτικού κόμβου αντίστασης στην περιοχή, και της συμβολής στην αναγκαία οικοδόμηση όρων διεξόδου προς όφελος του λαού.